Ze staan als gezin in de zaal. Als ik ouders vraag waar zij elkaar van kennen, komt er een prachtig verhaal. Één gezinslid is er zoals afgesproken niet bij. Er is sprake van angstproblematiek binnen het systeem, waar ieder op een eigen manier op reageert. Vandaag gaan ze onderzoeken waar gevoelsmatig hun verantwoordelijkheid hierin begint en eindigt.
Twee ouders vertellen over hun prille begin, waarbij de aantrekkingskracht gelijk zichtbaar wordt. Als onzichtbare magneten werden zij toentertijd naar elkaar toe getrokken en hebben vanuit liefde voor elkaar gekozen. Hun dochter staat nog ‘ongeboren’ naast mij. Als zij instapt en moeder vertelt over haar geboorte en de jaren erna, klinkt het als een warm bad. Er kwamen vaak vrienden over de vloer en iedereen was gek op haar. Wat mij opviel was het steeds bewegen van ouders op hun eigen plek, maar voor haar leek dat geen probleem. Hun gewiebel leek tot nu toe een onbelangrijk onderdeel. Gewiebel in de zin van het leven genieten, het leven leven, meegaan met wat zich aandiende en makkelijk van hun plek gaan. Toen haar broertje werd geboren was het anders. Hij lijkt er wel degelijk last van te hebben gehad.
Hij had ook een totaal andere start dan zijn zus. Van een wenselijke thuisbevalling werd het er één in het ziekenhuis. Een totaal andere omgeving en een gemis aan de sfeer van thuis. Gelukkig was alles goed gegaan en mochten moeder en zoon spoedig naar huis. Een jongetje, dat in de kleinste details van het verhaal toen al een eigen tempo leek te hebben. Ook leek de wereld hem snel te veel. Waar zijn zus genoot van al die mensen in hun leven en iedereen die in- en uitstapte, was het voor hem een ander verhaal. Na een verhuizing op jonge leeftijd kostte het opnieuw beginnen hem meer moeite, dan ouders in eerste instantie hadden verwacht. Nog steeds herkennen zij, dat het lang in verbinding blijven veel van hem vraagt.
Zolang als ouders zich kunnen herinneren, was hij snel bang. Droeg het leed van de wereld op zijn kleine schouders. In de speeltuin maakte hij zich ‘groot’ om te voorkomen, dat hem iets zou gebeuren. Nog steeds maakt hij zich zorgen over de wereld of dat iemand om hem heen iets overkomt. In gedachte denkt hij altijd een stap vooruit. We onderzoeken met elkaar waar dat vandaan kan komen. Het beeld bleef me bij van het gewiebel van ouders, die makkelijk meebewogen met wat het leven bracht. Als volwassene goed te begrijpen, maar voor een kind mogelijk een trigger om overalert te worden welke kant het leven opgaat van dag tot dag. We ontdekken ook dat ouders met zus een vanzelfsprekende taal spraken, terwijl de signalen die zoonlief afgaf niet altijd duidelijk waren. Moeder eerder aangaf dat hij als baby en jong kind huilde en zij soms niet kon ontdekken wat er was. Een zoekende moeder en een daarvan afhankelijk kind, kan maken dat het stressrespons eerder aan is geslagen of langer actief bleef. Oftewel een overreactief brein en lijf heeft ontwikkeld. Een mooi voorbeeld van hoe kindfactoren en omgevingsfactoren elkaar kunnen beïnvloeden en in dit geval angst ontwikkelde, waar bij zijn zus minder tot geen sprake van was.
Angst speelt nog steeds in zijn leven, want daarom zijn ze hier. Na het ontdekken van hoe hij mogelijk overvraagd is, het tempo te snel voor hem ging van al die in- en uitstappende mensen in hun leven en hij niet altijd goed begrepen is, komen we bij het punt van ‘oke maar wat nu.’ Om daar tot een helpende beweging te kunnen komen laat ik eerst iedereen op zijn of haar eigen plek staan. Vandaaruit werken we verder met hoe ga je er op dit moment mee om en is dat helpend of niet? Waar vader een andere taal dan zijn zoon lijkt te spreken, ligt zijn uitdaging in het aanvaarden dat de angst in ieder geval vandaag de dag een thema in hun leven is. Om uit de strijd van ‘of het nu onzin is of niet’ te blijven, oefen ik met hem een manier om begripvol de dialoog aan te gaan. Zowel moeder als dochter zie ik als tijgerinnen voor hun kind/broertje springen, zodra het gaat over ‘waar begint eigenlijk zijn eigen verantwoordelijkheid.’ Het idee dat hem iets overkomt is zo beangstigend, dat schuld en angst hun in de verstrikking vast heeft gezet. Ze weten ergens wel dat ze iets in stand houden, maar het is nog onduidelijk wat en hoe precies. In de opstelling kan ik hun laten zien hoe deze bewegingen werken en ontdekken ze welke meer helpend kunnen zijn. Het is logisch dat ze willen helpen, en ik stel voor hem als tegenreactie iets terug te laten doen. Dan komt er ook uit hoe makkelijk hij kan nemen en geven nu minimaal in zijn pakket zit. Zijn nog zwakke executieve functies worden besproken. Met gelijk de optie of iemand hem van buitenaf daar mogelijk mee kan helpen.
Blinde vlekken binnen het gezinssysteem worden zichtbaar. Door met elkaar te ontdekken hoe het probleem in elkaar zit en te onderzoeken wat hun wenselijke grens hierin is, kunnen ze daarna met de nieuwe tools oefenen vanaf hun eigen plek. De waarde van deze middag met elkaar is, dat iedereen luistert naar elkaars beleving, aanvult en ondersteunt. Het duidelijk is geworden waar iedereen zelf mee aan de slag kan en wat het doorbreken van dit patroon van hun als gezin vraagt, bekeken vanuit ieder zijn of haar eigen plek.
Lukt het jou om op je eigen plek te blijven, terwijl iemand om je heen het moeilijk heeft?
Melanie de Vreede 🌺 © Copyright
